Jaki czynnik chłodniczy dobrać do pompy ciepła?

Sylwester Pelak

08/10/2025

Jaki czynnik chłodniczy dobrać do pompy ciepła?

Czynnik chłodniczy w pompie ciepła pełni funkcję medium umożliwiającego pobieranie energii z otoczenia i przekazywanie jej do systemu grzewczego, dzięki czemu możliwe jest ogrzewanie budynku oraz przygotowanie ciepłej wody użytkowej. Na rynku stosowane są różne rodzaje czynników, które charakteryzują się odmiennymi właściwościami technicznymi i eksploatacyjnymi. Wśród najczęściej wykorzystywanych znajdują się m.in. R290, R32 czy R410A, a wybór odpowiedniego rozwiązania zależy od oczekiwanej wydajności, parametrów pracy instalacji oraz aspektów środowiskowych.

Przeczytaj także:

Czym jest czynnik chłodniczy w pompie ciepła?

Czynnik chłodniczy, nazywany również czynnikiem roboczym, ziębnikiem lub chłodziwem, jest płynem o unikalnych właściwościach termodynamicznych. Krąży w zamkniętym obiegu pompy ciepła, czyli w takich elementach jak sprężarka, parownik i skraplacz. Substancja ta zmienia stan skupienia z ciekłego na gazowy i odwrotnie, dzięki czemu możliwa jest wymiana energii cieplnej w całym systemie. Podczas wrzenia pod niskim ciśnieniem i w niskiej temperaturze czynnik pobiera ciepło, natomiast w trakcie skraplania pod wysokim ciśnieniem i w wysokiej temperaturze oddaje je do instalacji grzewczej. Skład fizykochemiczny tego medium wpływa zarówno na skuteczność procesu, jak i bezpieczeństwo użytkowania. W zależności od rodzaju może wyróżniać się odpornością na wysoką temperaturę, niską palnością, nie wybuchowością oraz brakiem toksycznego oddziaływania na człowieka.

Jaką funkcję pełni czynnik roboczy w pompach ciepła?

Czynnik roboczy w pompie ciepła odpowiada za prawidłowy przebieg cyklu termodynamicznego, który umożliwia pozyskiwanie i przekazywanie energii cieplnej. W parowniku substancja ta pochłania ciepło z otoczenia, odparowując w warunkach niskiego ciśnienia i temperatury. Następnie, w procesie skraplania pod wpływem wysokiej temperatury i ciśnienia, oddaje zgromadzoną energię do wody krążącej w obiegu grzewczym. Po przejściu przez zawór rozprężny ochłodzony czynnik ponownie zaczyna parować, powtarzając cały cykl. W ten sposób możliwe staje się przenoszenie ciepła z powietrza atmosferycznego do instalacji grzewczej, co zapewnia skuteczne ogrzewanie budynku nawet w wymagających warunkach zimowych.

Co to jest GWP i dlaczego jest ważne dla czynnika chłodniczego do pompy ciepła?

W latach dziewięćdziesiątych XX wieku zaczęto zwracać szczególną uwagę na negatywne oddziaływanie niektórych chłodziw na warstwę ozonową. Ustalono, że część z nich przyczynia się do wzrostu efektu cieplarnianego, co doprowadziło do wprowadzenia klasyfikacji opartej na współczynniku GWP (Global Warming Potential). Parametr ten określa, w jakim stopniu dana ilość gazu zatrzymuje ciepło w porównaniu z taką samą masą dwutlenku węgla.

Im niższa wartość GWP, tym korzystniejszy wpływ substancji na środowisko. Dla CO₂ wskaźnik ten wynosi 1, natomiast dla freonu R-12 osiąga poziom 10 600, co czyni go jednym z najbardziej szkodliwych czynników z grupy CFC. W nowoczesnych pompach ciepła najczęściej stosowany jest czynnik R-32. W układach chłodniczych dużą popularnością cieszy się R-290, zaliczany do grupy substancji o niemal zerowym oddziaływaniu na efekt cieplarniany.

Jaki czynnik roboczy jest najlepszy do pompy ciepła?

Aby czynnik roboczy mógł być zastosowany w pompach ciepła, konieczne jest spełnienie określonych wymagań technicznych i środowiskowych. Wykorzystuje się wyłącznie substancje o stabilnej strukturze chemicznej, które nie stanowią zagrożenia dla otoczenia. Szczególną uwagę zwraca się na efektywność energetyczną, ponieważ jednym z istotnych aspektów bezpieczeństwa działania układu chłodniczego jest ograniczenie ilości czynnika znajdującego się w instalacji. Z tego względu stosowane chłodziwo musi cechować się maksymalną wydajnością w przenoszeniu energii cieplnej, zapewniając sprawne i niezawodne działanie całego systemu.

Czynnik R-32

Czynnik R32, czyli difluorometan, jest syntetycznym chłodziwem powstającym w wyniku syntezy dichlorometanu i fluorowodoru. Wykorzystuje się go w pompach ciepła typu Monoblok ze względu na korzystne właściwości termodynamiczne. Substancja ta skutecznie pochłania energię cieplną z powietrza i przekazuje ją do instalacji grzewczej, zapewniając wysoką efektywność pracy urządzenia. Wyróżnia się także stabilnością, co zwiększa poziom bezpieczeństwa podczas eksploatacji. Współczynnik GWP dla R-32 wynosi 675.

Czynnik R-410A

Czynnik R410A to mieszanina składająca się w równych proporcjach z R-32 oraz R-125. W normalnych warunkach nie wykazuje właściwości palnych, jednak przy podwyższonym ciśnieniu i w obecności powietrza może tworzyć mieszaninę wybuchową. Współczynnik GWP dla tej substancji wynosi 2088, co sprawia, że stopniowo odchodzi się od jego stosowania w systemach chłodniczych. W wielu instalacjach jest zastępowany przez bardziej przyjazny środowisku czynnik R-32.

Czynnik R-290

Czynnik R290, znany jako propan, wykazuje właściwości wybuchowe w kontakcie z powietrzem zawierającym powyżej 12% tlenu. Zasady jego stosowania jako naturalnego chłodziwa określa Norma Europejska PN-EN 378. Substancja ta jest odporna na działanie wilgoci i pozwala osiągać niskie temperatury parowania już przy pojedynczym stopniu sprężania, co sprawia, że znajduje szerokie zastosowanie w układach chłodniczych. Współczynnik GWP na poziomie 3 oznacza, że nie ma negatywnego wpływu na warstwę ozonową. Z tego względu rośnie jego znaczenie jako ekologicznego czynnika roboczego.

Czynniki stosowane w pompach ciepła a ekologia i ich wpływ na warstwę ozonową

W montowanych przez nas pompach ciepła zastosowano czynnik chłodniczy, który pozwala ograniczyć oddziaływanie na środowisko przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej efektywności pracy systemu grzewczego. Zastosowane chłodziwo nie wpływa negatywnie na warstwę ozonową i zapewnia sprawny przebieg wymiany ciepła pomiędzy otoczeniem a wnętrzem budynku. Równie istotna jest jakość pozostałych podzespołów, w tym sprężarek, które odznaczają się niskim zapotrzebowaniem na energię. Dużą wagę przywiązuje się także do konstrukcji całego obiegu termodynamicznego, dzięki czemu możliwe jest uzyskanie maksymalnej ilości ciepła w trakcie jednego cyklu. Takie rozwiązania sprzyjają zarówno oszczędnościom energetycznym, jak i ekologii, czyniąc ogrzewanie budynków oraz podgrzewanie wody użytkowej bardziej ekonomicznym i przyjaznym środowisku.

WRÓĆ DO WPISÓW