Jak odczytać licznik dwukierunkowy? | Pelsun.pl | Pelsun
Porozmawiaj z Ekspertem tel.  885 021 021
Akademia wiedzy
Pozostałe na blogu

Jak odczytać licznik dwukierunkowy?

07/01/2025

Jak odczytać licznik dwukierunkowy?

Montaż paneli fotowoltaicznych na dachu, gruncie posesji prywatnej lub firmowej pozwala na efektywne zasilanie urządzeń znajdujących się w budynku, a nadwyżki wyprodukowanej energii są przesyłane do sieci energetycznej. Wyjątek stanowi montaż magazynu energii, który będzie w stanie za każdym razem odbierać nadwyżki wygenerowanego prądu. Aby monitorować, ile energii jest zużywane na miejscu, a ile trafia do sieci, niezbędne jest zastosowanie licznika dwukierunkowego. Jak działa licznik dwukierunkowy? Jak go odczytać? 

Przeczytaj także:


Co to jest licznik dwukierunkowy i jak działa w instalacji fotowoltaicznej?


Instalacja fotowoltaiczna, która umożliwia pozyskiwanie energii ze słońca i przekształca ją na prąd do zasilania urządzeń elektrycznych, składa się z różnych komponentów, w tym też z licznika dwukierunkowego. Urządzenie to jest nieodłącznym elementem instalacji fotowoltaicznej, ponieważ pozwala na jej prawidłowe funkcjonowanie. Dwukierunkowy licznik energii rejestruje zarówno ilość prądu pobranego z sieci energetycznej, jak i energii wprowadzonej do sieci przez panele fotowoltaiczne. Jego działanie pozwala dokładnie monitorować przepływ energii w obu kierunkach.

Prosument decydujący się na instalację fotowoltaiki w domu lub firmie potrzebuje licznik dwukierunkowy, który umożliwia rozliczenie zużycia i wprowadzenia energii do sieci energetycznej zgodnie z przepisami ustawy o odnawialnych źródłach energii. Nowoczesne systemy coraz częściej wyposażane są w inteligentne liczniki, które mierzą zużycie energii w czasie rzeczywistym i przesyłają dane bezpośrednio do dostawcy prądu. Dzięki temu proces rozliczeń staje się bardziej precyzyjny i wygodny, a na dodatek eliminuje konieczność ręcznego szacowania zużycia energii w gospodarstwach domowych i firmach.

Czy fotowoltaika może działać bez licznika dwukierunkowego?


Instalacja fotowoltaiczna nie może działać bez licznika dwukierunkowego, ponieważ jest to niezgodne z przepisami. Licznik jest niezbędny do prawidłowego rozliczania energii elektrycznej zarówno pobranej z sieci, jak i oddanej do niej. Za jego montaż odpowiedzialny jest zakład energetyczny. Brak licznika dwukierunkowego skutkowałby sytuacją, w której energia wytwarzana przez panele fotowoltaiczne i wprowadzana do sieci byłaby traktowana jako pobrana, gdyby w instalacji zastosowano jedynie licznik jednokierunkowy. W takim przypadku prosument, zamiast oszczędzać na rachunkach dzięki energii odnawialnej, ponosiłby wyższe koszty.

W przypadku potrzeby wymiany licznika na dwukierunkowy, wystarczy zgłosić to operatorowi sieci. Cały proces nie wiąże się z żadnymi dodatkowymi kosztami dla odbiorcy. Wystarczy przesłać wniosek o zainstalowanie licznika wraz z wymaganymi dokumentami do właściwego zakładu energetycznego, który jest operatorem sieci w danym regionie. Zgodnie z przepisami ustawy o odnawialnych źródłach energii, konieczne jest poinformowanie operatora systemu dystrybucyjnego o planowanym terminie przyłączenia mikroinstalacji co najmniej 30 dni wcześniej.

Jakie są oznaczenia licznika dwukierunkowego?


Dokładny sposób oznaczania licznika dwukierunkowego wymaga zastosowania kodów OBIS. Kody, które się stosuje w systemie:

  • 0.0.3 - nazwa licznika,
  • 0.1.0 - licznik okresów rozliczeniowych,
    0.1.2 - data i czas okresu rozliczeniowego,
  • 1.8.0 lub 1.8.0.0 - określa ilość całkowitego zużytego prądu, czyli ilość kWh pobranych z sieci lub ilość sumarycznego zużycia prądu we wszystkich strefach. 


Ponadto dla taryf np. G12, czy G12w, ale także i w innych, w których są różne strefy, pojawiają się dodatkowe oznaczenia:

  • 1.8.1 - pobór prądu w strefie I,
  • 1.8.2 - pobór prądy w strefie II,
  • 1.8.3 – pobór prądu w strefie III.

Na licznikach dwukierunkowych stosuje się jeszcze kody:

  • 2.8.0 lub 2.8.0.0 - określają one ilość prądu oddanego do sieci energetycznej, a w taryfach wielostrefowych wykorzystuje się dodatkowo:
    -2.8.1 - ilość energii oddana w strefie I,
    -2.8.2 – ilość energii oddana w strefie II,
    -2.8.3 – ilość energii oddana w strefie III.
  • 0.2.2 - to nazwa taryfy rozliczeniowej, która obecnie jest używana lub oznaczenie taryfy, którą stosuje operator
  • 0.9.1 - aktualna godzina na liczniku,
  • 0.9.2 - aktualna data.

Jak odczytać licznik dwukierunkowy do prądu z fotowoltaiki?


Odczytywanie wskazań z licznika dwukierunkowego może na początku sprawiać trudności osobom, które nie miały z nim wcześniej do czynienia. Warto wiedzieć, że choć różne modele liczników mogą się od siebie różnić, to wszystkie stosują te same kody OBIS, które służą do identyfikacji poszczególnych parametrów. Przyciski na liczniku umożliwiają przełączanie się między kolejnymi wartościami, więc znacznie ułatwia to ich odczyt.

Kody OBIS pozwalają na dokładne odczytanie wskazań licznika, który sumuje całą energię pobraną i oddaną do sieci od momentu rozpoczęcia jego działania. Aby ustalić bieżące zużycie lub ilość energii przekazanej do sieci, należy porównać aktualne wartości z tymi zapisanymi w poprzednim okresie rozliczeniowym, np. miesiąc czy rok wcześniej. W przypadku użytkowników popularnych taryf, czyli G11, C11 czy C21, najważniejsze są dwie wartości. Kod OBIS 1.8.0 wskazuje całkowitą ilość energii pobranej, natomiast kod OBIS 2.8.0 pokazuje ilość energii wprowadzonej do sieci elektroenergetycznej.

Czy licznik dwukierunkowy prądu elektrycznego może pokazywać błędne dane?


Różnice między odczytami z falownika a wartościami wskazywanymi przez licznik dwukierunkowy to częsta kwestia poruszana przez użytkowników instalacji fotowoltaicznych. Kody OBIS umożliwiają dokładny odczyt poszczególnych parametrów, ale warto pamiętać o specyfice działania obu urządzeń. Licznik dwukierunkowy pokazuje jedynie energię oddawaną do sieci elektroenergetycznej, natomiast falownik rejestruje całkowitą energię wyprodukowaną przez panele fotowoltaiczne. Jeśli różnica wynosi około 30 procent. Oznacza to, że mniej więcej tyle energii jest zużywanej bezpośrednio na potrzeby domowe, co nazywane jest autokonsumpcją.

Gdy jednak różnice stają się większe, na przykład licznik wskazuje o 50 procent mniej niż falownik, warto sprawdzić przyczyny takiej sytuacji. Może to wynikać z celowego projektu instalacji, który ma na celu zmaksymalizowanie autokonsumpcji, szczególnie w przypadku mikroinstalacji. Duże zużycie energii, na przykład przez takie urządzenia jak pompa ciepła, może również wpływać na różnice w odczytach.

Jeśli jednak instalacja nie została zaprojektowana z myślą o tak wysokiej autokonsumpcji, należy uwzględnić jeszcze możliwość błędów technicznych. Mowa tutaj między innymi o nieprawidłowym podłączeniu faz w liczniku lub niewłaściwej konfiguracji falownika. Warto zwrócić uwagę na wszelkie znacząco wyższe wartości na liczniku dwukierunkowym, ponieważ mogą świadczyć o problemach wymagających interwencji specjalistów.